Fraudeurs zijn steeds slimmer en actiever, zowel online als via telefonie. Hun doel is altijd hetzelfde: je geld of persoonlijke gegevens stelen.
Een neptelefoontje van je bank of deurwaarder, valse facturen van de Watergroep of andere ‘betrouwbare’ instellingen, nepwebshops, te goedkope vluchten, agressieve verkoop via tweedehandsplatforms, wonderproducten die te mooi lijken om waar te zijn... De lijst aan fraudevormen is eindeloos. Wees alert als je vermoedt dat er sprake kan zijn van oplichting.
Slachtoffer van fraude?
Ben je slachtoffer van fraude of vermoed je misbruik van jouw gegevens? Dit moet je doen?
- Bel je bank of blokkeer je kaart via Card Stop (078 170 170).
- Doe aangifte bij de politie en neem bewijzen mee (mails, sms'en, screenshots, rekeninguittreksels...).
Je kan je medeburgers helpen door de info ook aan verschillende instanties te laten weten. Zo kan je helpen voorkomen dat anderen slachtoffer worden van oplichters. Op volgende sites kan je hiervan melding maken:
- Centrum voor Cybersecurity
- Meldpunt België
- Safeonweb of via verdacht@safeonweb.be
- Europees Centrum voor de Consument
Lokale (niet-dringende) hulp nodig? Kom dan langs in het Digipunt in de bib, waar je elke donderdagvoormiddag (10.30 - 12 uur), of elke laatste maandag van de maand (16.30 – 18.30 uur) terechtkan voor gratis digitale hulp.
Oplichting via telefonie
Oplichters nemen telefonisch contact met je op, ze doen zich voor als een bepaalde organisatie, bedrijf of persoon. Enkele voorbeelden hiervan zijn: jouw bank, incassobureau, etc. Tijdens het gesprek vragen ze je om persoonlijke informatie, inloggegevens en/of codes.
Voorbeelden:
- Fictieve deurwaarders en/of incassobureaus.
- Neptelefoons van 'de bank' of 'pakjesdienst'.
Tip:
Banken, Microsoft of andere officiële instanties bellen, sms’en of mailen je nooit om wachtwoorden te delen of overschrijvingen te doen.
Twijfel je? Hang op en bel zelf (via de vertrouwde kanalen) terug.
Oplichting op het internet
Oplichters nemen via mail, online bericht contact met je op, ze doen zich voor als een bepaalde organisatie, bedrijf of persoon. Ze bezorgen je links naar valse websites, nepwebshops, etc. Ook het misbruik op tweedehands- of online platformen valt hieronder.
Voorbeelden:
- Beleggingen in crypto, diamanten, etc.
- Fake webshops.
- Valse profielen op tweedehandswebsites.
- Mails met verdachte links (phishingmails).
Tip:
Klik nooit zomaar op verdachte links, controleer websites via www.scamadviser.com of zoek de website eerst even op via een zoekmachine.
Factuurfraude
Je ontvangt een valse factuur, maar die ziet er uit als een officiële factuur. Hierop zijn vaak rekeningnummers aangepast, zodat het gestorte bedrag bij de oplichters terechtkomt.
Voorbeelden:
- Valse facturen die bijna identiek lijken aan echte.
- Facturen voor bestellingen die je nooit plaatste.
Tip:
Niks besteld? Controleer altijd het rekeningnummer en bel de leverancier bij twijfel.
Vriendschaps- en romantische fraude
Oplichters bouwen online een vriendschap of vertrouwensrelatie op met jou. Hierna gaan ze proberen om via een emotioneel verhaal een bepaalde som geld via jou te verkrijgen. De verhalen die ze hiervoor gebruiken gaan uit van een plotse, dringende nood aan financiële middelen. Voorbeelden van verhalen zijn medische kosten, uithuiszetting, transportkosten om elkaar te ontmoeten, etc.
Voorbeelden:
- Valse profielen op sociale media of datingapps.
- Berichten van onbekenden via chat.
- Nieuwe, online, geliefde die plots geld nodig heeft.
Tip:
Stuur nooit geld naar iemand die je enkel online kent.
Misleidende reclame
Oplichters lokken je met goedkope producten, gratis aanbiedingen of gigantische kortingen naar hun website. De producten zijn vaak niet echt, replica's, etc. De kans is ook groot dat je de producten nooit ontvangt.
Voorbeelden:
- Gesponsorde reclames met verborgen abonnementen.
- Aanbiedingen die te mooi zijn om waar te zijn.
- Cosmetica- of informaticaproducten aan dumpingprijzen.
Tip:
Te mooi om waar te zijn = niet doen.
Verdachte en/of agressieve verkopers
Oplichters kunnen je valse producten verkopen of onder druk zetten om bepaalde producten aan te kopen. Ze vertonen soms gedrag dat als agressief kan ervaren worden om jou bepaalde producten te verkopen.
Voorbeelden:
- Doorverkopen van concerttickets.
- Schijnverhuur of tijdelijke outlet.
- Verkoop van producten aan huis of telefonisch.
Tip:
Betaal enkel via veilige methodes en laat je niet onder druk zetten door opdringerige verkopers.
Beleggingsfraude
De drempel om zelf je geld te beleggen wordt steeds lager. Oplichters spelen hierop in met investeringen/beleggingen in onbestaande of valse financiële producten. De platformen waarop ze actief zijn, zien er professioneel en veelbelovend uit, wat ze moeilijk te herkennen maakt.
Voorbeelden:
- De winstmarge is zeer groot, in vergelijking met anderen.
Je wordt ongevraagd opgebeld door een deskundige.
- Opeens grote kost om je winsten te verkrijgen.
Tip:
Neem altijd contact op met je bank of FSMA voordat je investeert.
Wil je meer weten over specifieke fraudegevallen? Bekijk dan zeker de fiches van de FOD Economie. Je vindt er een volledig overzicht per fraudevorm met de nodige info rond risico's, tips en mogelijke situaties.